سس سویا از کجا بخریم

مطالب مرتبط

قیمت سویا خوراکی فله در بازار تهران

کارخانه تولید پروتئین سویا خوراکی

سس سویا از کجا بخریم ؟ شاید بسیاری از مصرف کنندگان عمده سس سویا این سوال را در ذهن خود داشته باشند که بهترین روش خرید انواع سویا سس از چه طریقی میباشد. امروزه مصرف سس سویا در ایران به نسبت گذشته رشد چشمگیری داشته که باعث شده بسیاری از کسانی که حتی نام این محصول را نمی داستند به فکر خرید و استفاده از این محصول باشند.

سس سویا یکی از پر طرفدار ترین مواد غذایی و چاشنی ها در دنیا است. سس سویا بیش از 1000 سال است که در آشپزی چینی ها مورد استفاده قرار میگیرد. در حال حاضر این محصول به روش های مختلفی در نقاط مختلف جهان تولید میشود که باعث تغییرات و اختلافات چشمگیری از نظر طعم و عطر در محصول نهایی میشود.

سس سویا مایعی شور مزه است که بطور سنتی از تخمیر دانه سویا و گندم حاصل میشود. لازم به ذکر است سس سویا برای اولین بار در دهه 1600 توسط تاجران ژاپنی و هلندی به اروپا وارد شد.

چهار عنصر اساسی در تولید سس سویا عبارتند از: دانه سویا، گندم، نمک و عوامل تخمیر کننده مانند کپک. در مناطق مختلف مقادیر مختلفی از این مواد در دستور تهیه سس سویا مورد استفاده قرار میگیرد که باعث ایجاد طعم و رنگ مختلف محصول بدست آمده خواهد شد.

انواع مختلفی از سس سویا در بازار موجود هستند که میتوان آنها را بر اساس روش تولید، منطقه و تفاوت رنگ و طعم دسته بندی کرد.

تولید سس سویا به روش سنتی

در تولید سس سویا سنتی ابتدا دانه سویا و گندم در آب خیسانده شده و خرد میشود. پس از مخلوط سویا و گندم به آن مخمر اضافه میکنند و به مدت دو الی سه روز رها میکنند. سپس آب و نمک اضافه میشود و به طور معمول بین پنج الی هشت ماه در مخزنی به نام مخزن تخمیر نگهداری میشود.

البته ممکن است این مدت زمان طولانی تر نیز شود. پس از اتمام این فرآیند محصول بدست آمده را به وسیله پارچه های نخی مخصوص صاف میکنند به طوری که مایع حاصله هیچ گونه مواد اضافی نخواهد داشت. سپس محصول را پس از پاستوریزه کردن در ظروف مختلف ریخته و بسته بندی میکنند.

در تولید سس سویا با کیفیت فقط از تخمیر طبیعی استفاده میکنند که پس از تولید برچسبی تحت عنوان “naturally brewed”به معنی تولید طبیعی روی محصول نهایی زده میشود.

تولید سس سویا به روش شیمیایی و سریع

در تولید سس سویا به روش سریع که امروزه در اغلب مراکز تولید استفاده میشود، زمان تولید بسیار کوتاه تر بوده که باعث پایین رفتن هزینه های تولید نیز میشود. در این روش سویا و گندم تا 80 درجه سانتی گراد گرم شده و با هیدروکلریک اسید مخلوط میشود.این فرآیند باعث تجزیه شدن پروتئین های گندم و سویا میشود. در نتیجه سبب کمتر شدن زمان تولید نسبت به روش سنتی میگردد. همچنین کیفیت محصول نهایی به نسبت سس سویا سنتی پایین تر بوده و برای جبران این موضوع به سس سویای بدست آمده مقداری رنگ اضافه، عطر، طعم و نمک افزوده میشود.

انواع سس سویا

سس سویا دارک (Dark soy sauce)
سس سویا لایت (Light soy sauce)
تاماری (Tamari)
شیرو (Shiro)
سایشیکومی (Saishikomi)

سس سویا دارک (Dark soy sauce)

سس سویا دارک بیشتر در بازار ژاپن خرید و فروش میشود که با نام “koikuchi shoyu” نیز شناخته میشود. این سس دارای رنگ قهوه ای مایل به قرمز است که عطر و بوی قوی نیز دارد.

سس سویا لایت (Light soy sauce)

در تولید این نمونه سس سویا که به اسم “usucuchi” نیز شناخته میشود از گندم و سویای کمتری استفاده میشود و دارای غلظت کمتری نسبت به سس سویا دارک میباشد. همچنین طعم و عطر متعادل تری نیز دارد.

تاماری (Tamari)

در تولید این سس مقدار 10 درصد سویا استفاده میشود که باعث شده عطر قوی و رنگ تیره ای نداشته باشد.

شیرو (Shiro)

این سس تقریبا فقط از گندم میباشد و مقدار بسیار جزیی از دانه سویا در فرآیند تولید آن استفاده شده است. رنگ آن نیز بسیار سبک و روشن میباشد.

سایشیکومی (Saishikomi)

این سس از خرد کردن دانه سویا و گندم و ترکیب آن با آنزیم های مخصوص در محلولی از سس سویای تولید شده از قبل بدست می آید که باعث شده طعم قوی تری نیز داشته باشد.

در کشور چین سس سویا تاماری بیشترین مصرف را به عنوان سس ساندویچ و سیب زمینی در فست فود ها دارد.

در حال حاضر بیشتر سس سویا دارک و لایت تولید کشور چین میباشد که در آشپزی استفاده های فراوانی در سراسر دنیا دارد.

در کشور های جنوب شرقی آسیا مانند اندونزی، مالزی، فیلیپین، سنگاپور و تایلند بیشتر سس تاماری استفاده میشود هر چند ممکن است از نمونه های دیگر نیز استفاده شود.

توصیه های بهداشتی و غذایی در مورد سس سویا

سس سویا دارای نمک و مقدار سدیم بسیار بالایی است که مصرف بیش از حد آن خطر ابتلا به فشار خون را به همراه دارد. هر چند که سدیم سس سویا از نمک طعام کمتر است ولی توصیه میشود برای مصرف آن به عنوان چاشنی و طعم دهنده، میزان استفاده نمک در پخت و پز غذا را کاهش دهید. به عنوان مثال چنانچه از سس سویا برای سس سالاد استفاده میکنید هیچ گونه نمکی به سالاد اضافه نکنید.
آمین ها مواد شیمیایی طبیعی هستند که در بعضی غذا های گیاهی و حیوانی یافت میشوند. سس سویا حاوی مقادیر قابل توجهی از آمین ها از جمله هیستامین و تیامین است. لذا افرادی که به آمین ها بخصوص هیستامین حساس هستند از مصرف سس سویا اجتناب کنند و یا مقدار مصرف خود را کاهش دهند.
همانطور که در توضیحات این مقاله اشاره شد، در تولید سس سویا از گندم نیز استفاده میشود. همانطور که میدانید گندم حاوی گلوتن است. لذا کسانی که به گلوتن حساسیت دارند یا بیماری سلیاک دارند باید در مصرف سس سویا هوشیار باشند و از نمونه هایی استفاده کنند که بصورت کاملا سنتی تولید شده اند و هیچ گونه گلوتنی در آن وجود نداشته باشد.

فواید و مزایای مصرف سس سویا

امروزه تحقیقات زیادی بر روی مزایای استفاده سس سویا برای سلامتی و بدن شده است. از فواید استفاده سویا سس بر بدن میتوان به موارد زیر اشاره کرد.

مصرف سس سویا میتواند آلرژی ها را کاهش دهد بخصوص کسانی که آلرژی فصلی دارند، مصرف سس سویا میتواند در بیماری آنها بهبود حاصل نماید.
سس سویا هضم غذا را آسان تر میکند. مصرف سس سویا با غذا باعث افزایش نسبی اسید معده شده که هضم راحت تر غذا را به دنبال دارد.
برخی از قند های جدا شده در فرآیند تولید سس سویا اثرات مثبت بر روی برخی باکتری های موجود در روده دارند که میتواند برای سلامت روده مفید باشد.
سس سویا منبع انواع آنتی اکسیدان ها است. بخصوص نمونه دارک آن چندین آنتی اکسدان قوی و خوب دارد که برای سلامت بدن ضروری میباشند.
با توجه به وجود مواد تغذیه ای خوب در سس سویا مصرف این محصول میتواند به بالا بردن سیستم ایمنی بدن کمک نماید و همچنین اثرات مهار کننده سرطان و تومور نیز داشته باشد.
به طور کلی، مانند بسیار از غذاها، سس سویا میتواند به عنوان بخشی از یک رژیم غذایی سالم به طور متوسط مورد استفاده قرار گیرد.